Zaburzenia słuchu to coraz powszechniejszy problem, który dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Procesy słuchania, rozumienia oraz prawidłowego różnicowania dźwięków mogą przypominać skomplikowany labirynt, w którym dźwięki napotykają na różnorodne przeszkody, zanim zostaną właściwie przetworzone w znaczenie. Zaburzenia słuchowe mogą znacznie wpływać na rozwój mowy, co szczególnie uwidacznia się u dzieci.
W terapii logopedycznej niezwykle istotna jest umiejętność różnicowania głosek, ponieważ jest to kluczowy element poprawnej artykulacji i rozwoju mowy. Zaburzenia słyszenia często wynikają z takich czynników jak:
- Długotrwałe przebywanie w hałasie.
- Infekcje górnych dróg oddechowych.
- Nadmierne korzystanie z technologii, w tym urządzeń z ekranami.
- Brak stymulacji słuchowej we wczesnym dzieciństwie – dziecko nie ma wystarczającego kontaktu z mówiącym dorosłym, częściej np. widzi postaci na ekranie telewizora niż przemawiających do niego dorosłych opiekunów.
Do nieco trudniejszych do ustalenia należą uszkodzenia na poziomie centralnego układu nerwowego. Wówczas przy prawidłowej budowie ucha i części obwodowej dzieci mają problemy z różnicowaniem niektórych częstotliwości czy cech dźwięku. Może także nie rozumieć co dźwięk oznacza…np. słyszy grupę dźwięków KOT, ale nie potrafi przetworzyć tej grupy na znaczenie.
Dzieci zwłaszcza w wieku przedszkolnym, są szczególnie narażone na nadmierną ekspozycję na ekrany co może negatywnie oddziaływać na rozwijający się mózg, prowadząc do trudności w przetwarzaniu dźwięków i zrozumieniu mowy.
Drodzy rodzice, warto zadbać o to, aby Wasze dziecko spędzało więcej czasu na zabawach wspierających rozwój mowy i słuchu, takich jak:
- Spędzanie czasu na rozmowie z Wami.
- Słuchanie bajek i opowiadań czytanych przez Was.
- Komentowanie ilustracji w książeczkach.
- Słuchanie wartościowej muzyki.
- Układanie puzzli czy klocków – co jest bezpośrednią gimnastyką mózgu, przygotowującą umysł do nabywania i generowania mowy.
- Ćwiczenia sensoplastyczne i ruchów precyzyjnych rączki – ośrodki korowe mowy i ruchów ręki znajdują się blisko siebie. Badania pokazują, że praca ręki również wpływa na nabywanie umiejętności mówienia.
Korzystanie z tabletu i innych urządzeń elektronicznych ograniczajcie do minimum, używając ich jedynie w ostateczności. Warto pamiętać, że aktywności manualne i dźwiękowe, bez udziału ekranu, sprzyjają lepszemu rozwojowi słuchu, mowy i ogólnemu rozwoju dziecka.